Á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, 8. mars 2022, voru dómsmálaráðherra afhentar yfir 12.000 undirskriftir fólks sem skorar á hann að bæta réttarstöðu brotaþola. Undirskriftunum var safnað í átakinu Vettvangur glæps sem vísar til þess að þolendur kynferðisbrota og kynbundins ofbeldis eru aðeins vitni í eigin málum í réttarkerfinu. Þannig hafa brotaþolar ekki beina aðkomu að málum sínum í réttarkerfinu, upplifa sig utangátta og oft sem ekki annað en vettvang glæps – glæps sem kemur þeim síðan ekki við í meðförum réttarkerfisins.

Krafa þeirra kvenna sem fóru fyrir undirskriftasöfnuninni og þeirra 12.000 sem rituðu undir er að brotaþolar fái aðild að málum sínum í réttarkerfinu sem myndi veita þeim jöfn réttindi á við sakborning. Staðan í dag er að gerandi ofbeldisins hefur mun meiri réttindi í réttarkerfinu sem viðheldur þeim valdamismun sem er á milli geranda og þolanda.

Ráðherra tók við undirskriftunum á Stígamótum í dag en hér ávarp Lindu Bjargar Guðmundsdóttur sem hún flutti fyrir dómsmálaráðherra við tilefnið:

„Kæri dómsmálaráðherra,

Þú hefur einstakt tækifæri, mjög mikilvægt tækifæri í höndum þínum. Tækifæri sem skiptir mig og baráttusystur mínar öllu máli. Við stigum fram fimm, en á bak við okkur eru hundruðir upplifana og hundruðir með svipaða reynslu og við. Og nú er ég ekki að tala um þá sem orðið hafa fyrir kynbundnu ofbeldi því sú tala er því miður mun hærri en nokkurn skyldi óra fyrir, en hér tala ég um upplifun og reynslu af réttarkerfinu.

Spurningar eins og af hverju kæra þær ekki eða af hverju fer málið ekki rétta leið er alltaf erfitt að heyra og flókið að svara. En ég veit að þær sem standa hér með mér vita það mæta vel, af hverju mál eru ekki kærð. Af hverju sú, að því að virðist rökrétta, leið sé ekki valin.

Þegar brotið er á þér missir þú allt traust, þú missir stjórn, þú missir gleðina. Allt þetta tekur mislangan tíma að vinna inn aftur og fyrir suma er sú vinna dagleg barátta. En þegar réttarkerfið virkar ekki rétt, virkar þess í stað íþyngjandi, ótraustvekjandi og óyfirstíganlegt þá missir maður vonina. Ég get allavega sagt það að frá mínum dyrum séð er það eitthvað sem þú nærð ekki að vinna upp aftur, allavega ekki að öllu óbreyttu.

Áskorunin sem yfir 12.000 manns hafa skrifað undir er ekki að biðja um meira né minna en jafna réttarstöðu á við sakborning. Sérfræðingar í þessum málum geta og hafa eflaust frætt þig og aðra sem að málunum standa hvers vegna jöfn staða skiptir okkur öll máli. Ekki láta bitra reynslu okkar, og allra þeirra sem ekki geta staðið hér fyrir framan þig, verða til einskis. Nýttu tækifærið. Gefðu okkur og framtíðinni von.“